Ο κρητικός δήμαρχος με το μαντολίνο
“Κάθε Νοέμβρη κατεβαίνω στο χωριό μου, το Χορδάκι Αμαρίου, για να ζήσω από κοντά την ομορφιά του ρακοκάζανου”, λέει ο πρώην Δήμαρχος Μεταμόρφωσης Γιάννης Χριστονάκης. Συμπληρώνει: “Για τρία παρασκευοσαββατοκύριακα τον Νοέμβρη, όλοι σχεδόν οι κάτοικοι βγάζουν τσικουδιά με τον γνωστό παραδοσιακό τρόπο και φυσικά δίπλα από το ρακοκάζανο στήνεται τραπέζι με παραδοσιακούς μεζέδες παρεΐστικη διασκέδαση με κρητική μουσική”.
Ο Γιάννης Χριστονάκης, κάτοικος Μεταμόρφωσης επί δεκαετίες, εκλέχτηκε πρώτη φορά Δήμαρχος Μεταμόρφωσης το 1982, θέση, όπου παρέμεινε μέχρι το 1998, δηλαδή επί τέσσερις τετραετίες. Τώρα συνταξιούχος πλέον κάθε καλοκαίρι, για τέσσερις μήνες-Ιούνιο, Ιούλιο, Αύγουστο, Σεπτέμβρη – κατεβαίνει και διαμένει στο Χορδάκι. Επιστρέφει στην Αθήνα τον Οκτώβρη και τον μήνα Νοέμβρη πάει και πάλι στο Χορδάκι, για να απολαύσει τα παραδοσιακά καζανέματα του χωριού του.
Τα ρακοκάζανα, τα παραδοσιακά καζανέματα στα χωριά της Κρήτης, είναι ακόμη κάτι σαν ιεροτελεστία. Από τις πιο όμορφες στιγμές της κρητικής παράδοσης. Στήνεται το ρακοκάζανο κι ο καζανιάρης ακολουθεί την παραδοσιακή διαδικασία με τα τσίκουδα, με τα κούτσουρα, κάτω από το καζάνι, για να ανάψει η φωτιά και να ξεκινήσει η απόσταξη. Όμως η μαγεία αρχίζει, καθώς, ενώ βγαίνει η τσικουδιά, αρχίζουν να συγκεντρώνονται οι άνθρωποι δίπλα στο καζάνι και να δημιουργείται μια παρέα, που απολαμβάνει την ζεστασιά του χώρου, καθώς ο καιρός είναι έξω, συνήθως χειμωνιάτικος, αλλά και τους πλούσιους μεζέδες, που ο καθένας φέρνει από το σπίτι του και ψήνονται επί τόπου για όλους. Παϊδάκια και μπριζόλες, μέχρι αντικριστό, λουκάνικα, τυριά, αγγινάρες, ελιές, κουκιά και φυσικά τσικουδιά και κρασί από ντόπια βαρέλια.
Συνεχίζει ο Γιάννης Χριστονάκης: “Σιγά-σιγά έρχεται και το κέφι, η κρητική μουσική, ο χορός, οι κουζουλάδες, η διασκέδαση για πολλές-πολλές ώρες. Το ίδιο γίνεται και την άλλη μέρα, με το φαινόμενο, οι νέοι, που έχουν φύγει από το χωριό και ζουν στις πόλεις, να έρχονται στο χωριό, από το Ρέθυμνο, από το Ηράκλειο με τις παρέες τους και όχι σπάνια, να παραμένουν και για δύο-τρεις νύχτες”.
Με τον Γιάννη Χριστονάκη συμβαίνει και τούτο: Παίζει ο ίδιος μαντολίνο και τις περισσότερες φορές δεν λείπει και το μαντολίνο από τις ρακοκαζανοπαρέες, που κάθε χρονιά όλο και αποκτούν κι άλλους φίλους, ακόμη και ξένους τουρίστες.
-Είναι πολλά χρόνια, που παίζεις μαντολίνο;
“Το τριγούνιζα από τα γυμνασιακά μου χρόνια. Έτυχε στα χέρια μου ένα δανεικό μαντολίνο κι από τότε ο ήχος του δεν μ’ άφηνε αδιάφορο. Το 1981, ένα χρόνο προτού γίνω δήμαρχος, κατέβηκα στο Μοναστηράκι, στην Αθήνα, κι αγόρασα ένα μαντολίνο κι άρχισα σιγά-σιγά και πάλι να το τριγουνίζω. Το 1982, που εκλέχτηκα δήμαρχος, το παράτησα μέχρι το 1998. Καθώς δεν είχα πλέον δημαρχικά καθήκοντα, όλο αραιά και πού, το μαντολίνο ήταν στα χέρια μου. Πάντως το μικρόβιο για την παραδοσιακή μας μουσική ποτέ δεν με εγκατέλειψε από τα νιάτα μου”.