Σπήλαιο “Πελεκητά” στην Κάτω Ζάκρο
Οι ομορφιές της Κρήτης είναι ατελείωτες… Το Σπήλαιο “Πελεκητά” ή “Συκιάς Σπήλιος” βρίσκεται στην περιοχή της Κάτω Ζάκρου , στο Λασίθι. Φτάνουμε εκεί ή μετά από πορεία μιας ώρας από την Κάτω Ζάκρο ή από την παραλία του ίδιου οικισμού με μηχανοκίνητο πλοιάριο, σε 20-25 λεπτά και μετά από ανοδική κοπιώδη πορεία 15 λεπτών.
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα myKriti.gr το υψόμετρο στην είσοδο του είναι 105 μέτρα και η ονομασία του “Πελεκητά”, με την οποία είναι γνωστή όλη η περιοχή, οφείλεται στο λατομείο, που είναι κάτω από το σπήλαιο, κοντά στην θάλασσα, απ΄όπου έβγαζαν πέτρες πελεκητές από τον εκεί ασβεστόλιθο. Η άλλη ονομασία Συκιάς Σπήλιος δόθηκε από την ύπαρξη μεγάλης συκιάς, που βρίσκεται στο δεξιό τμήμα της εισόδου.
Το σπήλαιο “Πελεκητά” είναι ένα από τα μεγαλύτερα της Κρήτης, με συνολικό μήκος 310 μέτρα, έχει ψηλές και μεγάλες αίθουσες,πλάτους μέχρι και 45 μέτρα, με διαδρόμους γύρω στα 700 μέτρα.
Για πρώτη φορά χαρτογραφήθηκε και μελετήθηκε στις 11 Αυγούστου του 1963 από τον Ελ. Πλατάκη, ενώ πλήρης χαρτογράφησή του έγινε στο τέλος Νοεμβρίου του 1969 από μέλη της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρείας, με επικεφαλής τον Ι. Ιωάννου.
Η είσοδος του σπηλαίου είναι μεγάλη, πλάτους 11,5 μέτρων και ύψους 6 μέτρων. Μετά διανοίγεται η πρώτη αίθουσα, μήκους 22 μέτρων, πλάτους 20 μέτρων και ύψους 7 μέτρων.
Η πιο εντυπωσιακή αίθουσά του, πάντως, είναι η τρίτη αίθουσα, τόσο από το μέγεθός της (μήκος 100 μ., πλάτος 40 μ., και ύψος 15 μ.), όσο κι από την μεγαλοπρέπεια του φυσικού διακόσμου κι από την απόλυτη ηρεμία, που προκαλεί βαθιά συγκίνηση, με τεράστιες στήλες και ογκώδεις σταλαγμίτες.
Μετά την τέταρτη αίθουσα κι από ένα πέρασμα πλάτους 1,2 μέτρων, ο επισκέπτης περνά στον τελευταίο θάλαμο του σπηλαίου, που στο τέλειωμά του έχει μια μικρή λίμνη, με νερό , που φτάνει το ένα μέτρο..
Το σπήλαιο “Πελεκητά” είναι κοίτη ποταμού, ξηρού τώρα εκτός από την περιοχή της μικρής λίμνης. Έχει κριθεί σαν σπήλαιο διεθνούς τουριστικού ενδιαφέροντος. Η όλη περιοχή με το θαυμάσιο σπήλαιο, το μινωικό ανάκτορο της Ζάκρου, το ιερό κορυφής του Τραόσταλου, το Φαράγγι των Νεκρών και την εξαιρετική παραλία, αποτελούν ένα σύνολο τεράστιας τουριστικής σημασίας.